Krzysztof Kamiński 
Na skróty
Konserwatyzm kojarzy się z tradycją, stabilnością i obroną dotychczasowych wartości. Ale czy konserwatyzm może być nowoczesny? Czy może przyciągnąć młode pokolenie, które jest znane ze swojej otwartości na zmiany i nowe idee? Przeanalizujmy to zjawisko, przyglądając się wynikom wyborów z ostatnich 10 lat i szukając odpowiedzi w wypowiedziach ekspertów.
Konserwatyzm, a co to takiego?
Konserwatyzm, jako ideologia polityczna, ma swoje korzenie w reakcjach na rewolucje XVIII i XIX wieku, szczególnie w odpowiedzi na Rewolucję Francuską. Jego głównymi założycielami byli myśliciele tacy jak Edmund Burke, który w swoim dziele „Reflections on the Revolution in France” z 1790 krytykował radykalne zmiany społeczne i polityczne, promując stabilność, tradycję i ciągłość instytucji społecznych. Konserwatyzm opiera się na przekonaniu, że zmiany powinny być stopniowe i zgodne z doświadczeniem historycznym, a nie wynikiem nagłych rewolucji.
Konserwatyzm historycznie krytykował epokę oświecenia. Konserwatyści byli przeciwni radykalnym ideom oświecenia, które promowały racjonalizm, sekularyzm i rewolucyjne zmiany społeczne. Burke i inni konserwatyści argumentowali, że te idee prowadzą do destabilizacji społeczeństwa i zniszczenia tradycyjnych instytucji, takich jak monarchia, religia i struktura społeczna. Konserwatyzm opowiadał się za stopniowym i ewolucyjnym podejściem do reform, szanując dziedzictwo przeszłości i wartość doświadczenia historycznego.
Czy dziś jest na to moda?
Konserwatyzm, to przywiązanie. W skrócie… Czy może być, w ogóle mowa o nowoczesnym konserwatyzmie? Spróbujmy go zdefiniować… Nowoczesny konserwatyzm to ideologia, która łączy tradycyjne wartości z adaptacją do współczesnych realiów. Opiera się na szacunku dla dziedzictwa kulturowego, rodziny, religii i patriotyzmu, jednocześnie akceptując zmiany technologiczne i społeczne. Nowocześni konserwatyści promują wolny rynek, niskie podatki i minimalną ingerencję państwa, ale także zrównoważony rozwój i ochronę środowiska. Przykładają wagę do porządku i stabilności, podkreślając znaczenie stopniowych reform zamiast radykalnych zmian.
Nowoczesny konserwatyzm to połączenie tradycyjnych wartości z nowoczesnym podejściem do gospodarki, technologii i społeczeństwa. Szanujemy przyszłość, ale nie boimy się przyszłości. Można go opisać jako obronę tradycyjnych wartości takich jak rodzina, patriotyzm i prawo, poparcie dla wolnego rynku, niskich podatków i minimalnej ingerencji państwa, akceptację nowych technologii i ich integrację w codzienne życie oraz dążenie do rozwoju społeczno-gospodarczego, który jest ekologiczny i długotrwały.
Wydaje się, że nowoczesny konserwatyzm może być atrakcyjny dla młodych, jeśli jest przedstawiony w odpowiedni sposób. Nowoczesny konserwatyzm, który wspiera innowacje i rozwój technologiczny, może przyciągnąć młodych ludzi z branży IT i startupów. Konserwatywne podejście do ekologii, które łączy ochronę środowiska z rozwojem gospodarczym, może znaleźć uznanie wśród młodych ekologów. Pamiętajmy, że młodzi ludzie cenią autentyczność i spójność ideologiczną. Nowoczesny konserwatyzm, który szanuje tradycję, ale jest otwarty na dialog i zmiany, może być dla nich atrakcyjny.
Co na to…wyniki wyborów?
Konserwatyzm nadal cieszy się znacznym poparciem społecznym, co potwierdzają wyniki wyborów w ostatnim dziesięcioleciu. W USA, wybory prezydenckie w 2016 roku wygrał Donald Trump, reprezentujący konserwatywną Partię Republikańską. Trump, ku zaskoczeniu wielu „ograł” kandydatkę Demokratów, byłą pierwszą damę, Hillary Clinton. Wprawdzie nie uzyskał reelekcji ale wkrótce znów może zasiąść w Białym Domu. Jest faworytem tegorocznych wyborów za Oceanem i wszystko na to wskazuje, ze pokona Joe Bidena, mimo problemów o których piszemy TUTAJ.
W Wielkiej Brytanii, Partia Konserwatywna Borisa Johnsona zdobyła większość parlamentarną w 2019 roku, prowadząc do realizacji Brexitu. Brytyjczycy powiedzieli „nie” Unii Europejskiej, ze względu, m.in. na łamany w ich poczuciu ład i porządek, do którego byli i są przyzwyczajeni od kolejnych stuleci.
W Polsce, Prawo i Sprawiedliwość wprawdzie straciło władzę po ostatnich wyborach jesienią ubiegłego ale tylko dlatego, że partii Jarosława Kaczyńskiego nie udało się zbudować parlamentarnej większości. nie wolno zapomnieć, ze PiS wygrało te wybory. Podobnie, zresztą jak niedawne wybory samorządowe. W tym przypadku znów kluczowy okazał się brak zdolności koalicyjnych. Wiele na to wskazuje, że ta partia wygra zbliżające się wybory do Parlamentu Europejskiego. Jeśli nie wygra, to będzie tuż za Koalicją Obywatelską, ale z wynikiem sięgającym grubo powyżej trzydziestu procent.
Nie wolno też zapominać o Konfederacji, która sama siebie definiuje jako ugrupowanie wysoce konserwatywne, dla którego wartością, samą w sobie jest tradycja. Konfederacja, według różnych sondaży może liczyć nawet na 12 – 13 procent poparcia. To pokazuje, że jest zapotrzebowanie na nowoczesny konserwatyzm, i to w całej Europie. Niedawno, były premier Mateusz Morawiecki uczestniczył w spotkaniu środowisk narodowo – konserwatywnych.
Zbliżające się wybory do Parlamentu Europejskiego mogą okazać się przełomowe w całej Europie. Wydaje się, ze nurt konserwatywny będzie odgrywał w niej coraz większą rolę.
Nieżyjący już, znany amerykański politolog dr. Samuel Huntington powiedział kiedyś: „W każdym społeczeństwie istnieje nieuchronne napięcie między porządkiem a zmianą. Konserwatyzm oferuje równowagę, w której wartość stabilności jest zachowana, a jednocześnie nie odrzuca się możliwości adaptacji.„
Czy nowoczesny konserwatyzm ma przyszłość? Wszystko zależy od tego, jak zostanie przedstawiony i jak skutecznie zdoła odpowiedzieć na potrzeby młodego pokolenia. Wyniki wyborów na całym świecie pokazują, że istnieje na niego miejsce, a odpowiednie podejście może uczynić go modnym i atrakcyjnym również dla młodych ludzi.
