Bartosz Omieciński 
Szwecja w NATO. Powstaje nowa historia
Ten moment zmienia cały krajobraz bezpieczeństwa europejskiego. Szwecja oficjalnie dołączając do NATO, staje się 32 krajem Sojuszu Północnoatlantyckiego, kończąc tym samym jej dwustuletni okres polityki neutralności. Ta decyzja, choć znacząca, podjęta została głównie z powodu rosnącej groźby ze strony Rosji. Ten krok jest znaczącym postępem w kierunku bezpieczeństwa narodowego oraz budowania wspólnej przestrzeni obronnej.
Dlaczego Szwecja zdecydowała się dołączyć do NATO?
Zmiana w polityce Szwecji została bardzo wyraźnie przyspieszona przez pełnoskalową inwazję Rosji na Ukrainę, która rozpoczęła się w lutym 2022 roku. Wojna na Ukrainie pokazała wszystkim, nie tylko Szwecji, że jedynym gwarantem bezpieczeństwa dziś jest bycie razem. Ukraina nie będąc krajem członkowskim NATO, płaci cały czas ogromną cenę, walcząc na terytorium swojego kraju w nierównej walce. Podjęcie decyzji o dołączeniu do NATO jest bezpośrednim skutkiem inwazji Putina. Szwecja jako kraj, który od początku XIX wieku nie prowadził żadnej wojny, zobowiązała się do aktywnego udziału w obronie Sojuszu, podkreślając przy tym potrzebę wzmacniania wspólnych sił wobec potencjalnych zagrożeń.
Korzyści, jakie otrzyma Szwecja i NATO
Dołączenie Szwecji do NATO to nie tylko zwiększenie bezpieczeństwa kraju, ale również wzmocnienie całego Sojuszu dzięki zasobom militarnym, jakie Szwecja wnosi ze sobą. Szwecja wprowadza do NATO nowoczesne okręty podwodne oraz znaczną flotę samolotów bojowych Gripen, a także zobowiązuje się do zwiększenia wydatków na obronność, sięgając wymaganego progu 2% PKB. Temat przeznaczanych środków na obronność był niedawno na świeczniku debaty publicznej, kiedy Donald Trump powiedział, że jeśli dany kraj nie będzie spełniał tego wymogu, to USA go nie obroni. Na te słowa zareagowali niemalże wszyscy przedstawiciele krajów członkowskich, z czego kraje jak Francja czy Niemcy, argumentują, że ich gospodarki są znacznie większe niż na przykład gospodarka Łotwy, więc muszą oni wkładać dużo większe pieniądze niż większość pozostałych państw członkowskich.
Artykuł 5
Poza wspomnianymi wyżej korzyściami, jedna zasługuje na wyróżnienie. Chodzi oczywiście o słynny artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, który brzmi następująco:
„Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie, jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego.”
Artykuł ten zobowiązuje wszystkie kraje NATO do obrony swoich sojuszników, w przypadku gdy któryś zostałby napadnięty przez agresora. Szwecja będąc stosunkowo niewielkim krajem, w porównaniu choćby do Rosji, która jest obecnie największym zagrożeniem dla całej Europy, od teraz objęta jest obowiązkową ochroną wszystkich pozostałych państw NATO, co daje jej poczucie bezpieczeństwa oraz zmienia możliwości strategiczne na przyszłość.
Wyzwania i rozwiązania
Droga, jaką odbyła Szwecja do członkostwa w NATO, nie była całkowicie pozbawiona przeszkód. Turcja oraz Węgry z różnych powodów opóźniały ten proces. Turcja domagała się od Szwecji zaostrzenia działań przeciwko militantom z Partii Pracujących Kurdystanu (PKK). Oprócz tego poprzez powściąganie procesu akcesji Szwecji do NATO Turcja grała na innym boisku z USA, chcąc w ten sposób uzyskać korzystne dla siebie kompromisy. Ostatecznie oba kraje jednak wyraziły zgodę, co umożliwiło finalizację całego procesu.
Wpływ na bezpieczeństwo regionalne i globalne
Szwecja przystępując do NATO, robi istotny krok w zwiększaniu stabilności i bezpieczeństwa w regionie północnej Europy. Ale oprócz tego, jest to również reakcja na zmiany w globalnym porządku bezpieczeństwa, podkreślająca przy tym gotowość sojuszników do obrony wspólnych wartości i terytorium w obliczu zagrożeń. W kontekście rosnących napięć międzynarodowych, zwłaszcza z Rosją, decyzja ta to jasny sygnał o jedności i determinacji państw NATO do obrony przed potencjalnymi napastnikami.
