Gabriela Piekutowska 
Dlaczego TikTok jest tak popularny?
Platforma TikTok już od dłuższego czasu jest prawdziwym fenomenem głównie wśród młodych internautów. Jak możemy się dowiedzieć z newsrooma TikToka, w samej tylko Polsce co miesiąc odnotowuje się 10,6 milionów aktywnych użytkowników co miesiąc. Natomiast w Stanach Zjednoczonych platforma zgromadziła już 117 milionów użytkowników (dane z 2023 roku), co stanowi największą liczbę użytkowników na świecie. TikTok z pewnością ma ogromny potencjał marketingowy, co jest zresztą chętnie wykorzystywane przez osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Głównym założeniem TikToka jest wstawianie krótkich filmów z muzyką. Jednak twórcy próbują różnych metod na zdobycie obserwatorów. Jedni robią makijaże, inni opowiadają ciekawe historie ze swojego życia, jeszcze inni po prostu biorą udział w trendach tanecznych. Prawdopodobnie to właśnie stosunkowa łatwość w tworzeniu treści i różnorodność filmików są powodem tak ogromnej popularności TikToka.
Uzależnienie od TikToka – skąd się bierze
Uważa się, że TikTok to narzędzie bardzo uzależniające i nie ma w tym zdaniu ani odrobiny przenośni. Dlaczego uzależnienie od TikToka bywa tak silne? Przyczyny tego zjawiska musimy dopatrywać się w naszym mózgu, konkretnie w dopaminie. Jest to w dużym skrócie hormon, który należy do tej samej grupy związków chemicznych co adrenalina. Sama dopamina nie jest czymś złym, bo jak wszystko, co występuje naturalnie w naszym organizmie, spełnia bardzo ważne zadania. Między innymi jest istotna dla kontroli motorycznej, laktacji, satysfakcji seksualnej, czy w końcu kluczowego dla tematu tego artykułu – systemu nagrody.
Nie będziemy tutaj zastanawiać się nad dokładnym działaniem dopaminy, bo spełnia o wiele więcej funkcji w naszym ciele, ale wyjaśnimy pokrótce, jaki jest jej udział w uzależnieniu. Kojarzycie ten moment, kiedy leżycie już w łóżku, przewijacie TikToka i po każdym, kolejnym filmiku obiecujecie sobie, że teraz już idziecie spać, ale zamiast tego coś w głowie każe Wam sprawdzić, o czym będzie następny filmik?
Mimo że często to tylko niemądre filmiki w Internecie, to nasz mózg stwarza wrażenie, że jeśli tego jednego filmu nie obejrzymy, to ominie nas coś ważnego. Znacie to? Tak właśnie mniej więcej działa dopamina. W rezultacie nasz mózg przestaje prawidłowo funkcjonować, bo to tak, jakby ktoś nam ciągle podpowiadał: „Sprawdź, co jest pod tym filmikiem. Zobaczysz – będzie świetnie”.
Dokładnie tak samo działa uzależnienie od nikotyny, narkotyków czy alkoholu. To taki cichy głos w głowie, który mówi: „Zapal papierosa, zobaczysz, jak fajnie się poczujesz!” albo „Wypij, chłopie! Jak nie wypijesz, to coś cię ominie”. To oczywiście duży skrót, ale warto zdać sobie sprawę z tego, że sztuczne prowokowanie mózgu do wytwarzania dopaminy może mieć wpływ na uzależnienie. Czy wobec tego TikTok powinien być zakazany? Pozostawmy to pytanie otwartym.
Inne zagrożenia płynące z TikToka – czy to koniec platformy w USA?
Uzależnienie to nie jedyne zagrożenie, jakie płynie z używania TikToka. Minister cyfryzacji, Krzysztof Gawkowski, ostrzegał w rozmowie z RMF FM, że serwis może nieść za sobą ryzyko zbierania danych osobowych użytkowników. W tej samej rozmowie minister zalecił, żeby pracownicy państwowi unikali używania TikToka oraz że sam go omija. Jeśli wierzyć słowom Pana Ministra, możemy wywnioskować, że TikTok stanowi zagrożenie nie tylko na poziomie jednostkowym, ale nawet na poziomie bezpieczeństwa państwa. Niemniej to właśnie obawa przed wyciekiem danych użytkowników była główną przyczyną, dla której w Ameryce pojawił się pomysł zmiany przepisów dotyczących platformy.
Nowa ustawa dotycząca TikToka w USA to pomysł Mike’a Gallaghera – republikanina, szefa specjalnej komisji Izby ds. Komunistycznej Partii Chin. Ustawa zakłada możliwość zablokowania działania platformy na terenie USA, jeśli jego właściciel, chińska firma ByteDance, nie sprzeda jej podmiotowi, który nie jest związany z Chińską Republiką Ludową. Chociaż miliony miłośników TikToka w USA, być może właśnie się zamartwiają tym, że nie będą mieli już dostępu do swojej ulubionej platformy, to nie wszystko jest jeszcze przesądzone. Co prawda prezydent Biden zapowiedział, że podpisze ustawę, ale wciąż istnieje prawdopodobieństwo (nawet jeśli jest znikome), że ByteDance sprzeda platformę. Poza tym projekt ma być skierowany jeszcze do Senatu, który zapowiedział, że będzie konsultował go z odpowiednimi komisjami.
Natomiast lider demokratów, który deklarował sprzeciw wobec zakazu działania TikToka w USA powiedział:
„Ten projekt nie zakłada zakazu TikToka, ale tylko pozbycie się go (przez ByteDance), tak by ta platforma mediów społecznościowych była własnością amerykańskiej firmy, która będzie chronić dane i prywatność amerykańskiego konsumenta przed złowrogimi obcymi interesami Komunistycznej Partii Chin”.
Jeśli mimo wszystko TikTok zostanie zablokowany w Stanach Zjednoczonych, to na pewno nie wydarzy się to z dnia na dzień. Biorąc pod uwagę, że projekt ma być konsultowany przez różne komisje, do zniknięcia platformy z USA jeszcze daleka droga. Poza tym nawet jeśli ustawa wejdzie w życie, to wciąż istnieje możliwość, że zostanie on po prostu sprzedany.
Teraz możemy sobie zadać pytanie, czy podobny los czeka platformę w Polsce? Nic tego nie zapowiada. Minister sprawiedliwości, we wspomnianej już wyżej rozmowie z RMF FM powiedział, że obecnie rząd nie prowadzi żadnych prac, które miałyby kontrolować lub ograniczać możliwość użytkowania TikToka przez Polaków.
Czytaj więcej: Rozmowy Biden – Duda – Tusk z konkretami. 2 miliardy dolarów pożyczki. 96 śmigłowców Apache dla Polski
Fake newsy związane nowymi przepisami w USA
W związku z tą sytuacją, jak to zwykle w Internecie bywa, nastąpił wyciek fałszywych informacji. Chyba największym fake newsem z związanym z nowymi przepisami w USA jest ten, że TikTok w Stanach już został zakazany. Rzeczywiście, pod koniec lutego na stronie Polskiej Agencji Prasowej pojawiła się informacja, że Biały Dom dał 30 dni na usunięcie platformy z urządzeń. Nie chodziło jednak o wszystkich Amerykanów, ale o agencje rządowe i używanie platformy na urządzeniach federalnych. Podobną decyzję podjęła już zresztą ponad połowa Stanów, a także Canada i Tajwan.
Czy Stany mają się czego obawiać?
Nie jest żadną tajemnicą, że Chińska Republika Ludowa jest największym konkurentem dla Stanów Zjednoczonych, jeśli chodzi o dominację gospodarczą i militarną na świecie. Nic zatem dziwnego, że władze Stanów mają obawy, przed wykorzystywaniem danych osobowych swoich obywateli, przez firmy pochodzące z CHRL. W dobie wszechobecnej cyfryzacji wyciekanie danych osobowych nie jest już od dawna wyobrażeniem z dziedziny science-fiction, ale realnym zagrożeniem.
Chociaż nowe przepisy, których los jest właśnie rozstrzygany przez rząd USA, pewnie zmartwią niejednego internautę, to niewątpliwie obawy związane z kontrolowaniem TikToka na terenie Stanów przez chińską firmę, mają swoje solidne uzasadnienie. Co prawda ByteDance zaprzeczył temu, że używa platformy do szpiegowania użytkowników, ale czy można wierzyć zapewnieniom chińskiego miliardera? Oczywiście nie ma tutaj przytyku w stronę zwykłych Chińczyków, bo nie ma co wrzucać wszystkich do jednego worka. Natomiast jest tutaj sugestia, że miliardowa firma, która wywodzi się z państwa przesiąkniętego ideą komunizmu, nie może być wiarygodna w tym, co mówi.
Źródła:
TikTok w ogniu krytyki. Właściciel „szczuplejszy” o 13 mld dolarów (mycompanypolska.pl)
