Wielkanocne potrawy – jakie jest ich znaczenie?

Wielkanocne potrawy – jakie jest ich znaczenie?

Jak powszechnie wiadomo, wielkanocne śniadanie zaczyna się zwykle od żurku, który tradycyjnie podaje się z kiełbasą, którą wcześniej umieszcza się w wielkanocnym koszyku. Poza kiełbasą często w święconkach znaleźć można inne mięsne dania, jak pieczenie, szynki czy pasztety.

Dzisiaj mięso jest dostępne niemal w każdym sklepie, ale chociaż może być trudno to sobie wyobrazić, to dawniej mięso było przez zwykłych ludzi jadane niezwykle rzadko. Stanowiło prawdziwy rarytas dostępny wyłącznie od święta i to też nie dla każdego. Nic więc dziwnego, że w symbolice wielkanocnej mięso oznacza obfitość i dostatek, ale też zdrowie i płodność.

Kolejnym ważnym dla Wielkanocy produktem jest chrzan, który od wieków stanowi naturalny środek na różnego rodzaju infekcje i przeziębienia. Prawdopodobnie dlatego w koszyczku wielkanocnym, chrzan stał się symbolem zdrowia i siły. Jednocześnie jego gorzki smak symbolizuje męczeństwo Jezusa.

Sól natomiast ma nas chronić przed zepsuciem czyli grzechem. Jest także symbolem prawdy, prostoty i oczyszczenia. Nie chodzi rzecz jasna o oczyszczenie rozumiane przez używania mydła i wody, ale o oczyszczenie duchowe. To chrześcijanie osiągają przez szczerą spowiedź w konfesjonale oraz przez przyjmowanie sakramentu eucharystii.

W koszyczkach znaleźć można również tradycyjną wielkanocną babkę. Ta jest symbolem umiejętności i doskonałości. To drugie w wierzeniach chrześcijańskich oznacza osiągnięcie stanu łaski uświęcającej, która prowadzi bezpośrednio do zbawienia.

Nie sposób nie wspomnieć również o chlebie, który ma reprezentować samego Jezusa Chrystusa, który dla chrześcijan stanowi Chleb Życia. Chleb jest także symbolem pomyślności i podobnie, jak kiełbasa dostatku.

Czytaj więcej: 31 marca będziemy obchodzić Wielkanoc. Skąd się wzięły jej symbole?

Inne tradycje wielkanocne

Przynoszenie koszyków wypełnionych jedzeniem do kościoła, żeby kapłan mógł pokropić je wodą święconą, to nie jedyna tradycja związana z Wielkanocą.

Równie ważnym zwyczajem jest dzielenie się jajkiem. Tak, jak w wigilię Bożego Narodzenia dzielimy się opłatkiem, tak na Wielkanoc składamy sobie życzenia, dzieląc się święconym jajkiem.

Natomiast w Poniedziałek Wielkanocny od lat znany jest zwyczaj wzajemnego oblewania się wodą, czyli śmigus-dyngus. Dawniej wodą oblewano głównie niezamężne dziewczęta. Im bardziej panna była mokra, tym większe miała powodzenie u płci przeciwnej. Obecnie bycie polanym wodą grozi już nie tylko młodym dziewczętom.

Z pewnością może łączyć się z tym świetna zabawa, ale pamiętajmy, żeby, zanim kogoś oblejemy wodą, upewnić się, czy ta osoba jest zwolennikiem tego typu tradycji. Bycie oblanym wodą nie dla każdego musi być zabawne. Ważne jest także, żeby zachować ostrożność i zdrowy rozsądek. Nie bawmy się we wrzucania się nawzajem do wody, wylewanie na kogoś wody z wiadra z okna i pamiętajmy, żeby nie bawić się w oblewanie wodą przy sprzętach elektronicznych. Tego typu zabawy mogą skończyć się naprawdę źle.

Wielkanoc to także okazja do uczestnictwa w rezurekcji. Jest to procesja w kościołach katolickich, która poprzedza pierwszą wielkanocną mszę świętą. Może być odprawiana w sobotni wieczór lub w niedzielę rano, ale nie później niż o świcie. Podczas rezurekcji wierni wraz z kapłanem okrążają kościół raz lub trzy razy, obwieszczając ludziom oraz wszelkiemu stworzeniu dobrą nowinę – Zmartwychwstanie Pana.

Z Wielkanocą niewątpliwie kojarzy się też pewien bardzo stary, biblijny zwrot „Alleluja! Alleluja!”, słowo mające swoje korzenie w języku hebrajskim i jest okrzykiem radości. Oznacza dosłownie „chwalcie Pana” i jest wezwaniem do sławienia Boga. W kościołach alleluja usłyszeć można nie tylko w Wielkanoc, ale podczas każdej mszy świętej. Pamiętać należy jednak, że dla chrześcijan każda msza ma przypominać o tym, jak Chrystus pokonał śmierć i odkupił grzechy świata. Jednak okres wielkanocny to zdecydowanie najważniejszy czas w całym roku dla wszystkich wyznawców Chrystusa. Nic więc dziwnego, że wówczas alleluja słyszy się w świątyniach zdecydowanie częściej.

Jak Wielkanoc wygląda w innych krajach?

Jako ciekawostkę wspomnijmy jeszcze o kilku tradycjach wielkanocnych w innych krajach. W Wielkiej Brytanii i kilku innych krajach zachodnich w każdą Wielkanoc urządza się zabawę w szukanie jajek. Rodzice chowają jajka (zazwyczaj czekoladowe) w zakamarkach domu lub ogrodu. Dzieci szukają jajek, a to, które znajdzie ich najwięcej, wygrywa zabawę.

Jedne z piękniejszych zwyczajów wielkanocnych kultywowane są w Afryce. Afrykańscy chrześcijanie podobnie jak w Polsce śpiewają podczas Wielkanocy tradycyjne, międzynarodowe, chrześcijańskie hymny, ale wzbogacają je o elementy własnej muzyki ludowej, na przykład bębny. Wielkanoc w Afryce to święto szczególnie radosne, dlatego po wielkanocnym nabożeństwie, wierni zbierają się przed kościołem, żeby okazać swoją radość, tańcząc i śpiewając.

Bardzo ciekawym zwyczajem, jest także norweskie zamiłowanie do kryminałów. W okresie wielkanocnym Norwegowie urządzają sobie wielkie czytanie kryminałów. W sklepach można zakupić nawet mleko, które mają na kartonach wydrukowane minizagadki kryminalne.